Συναντήσαμε δύο ερμηνευτικές εκδοχές τη σχέση βιολογίας και κοινωνιολογίας. Η πρώτη θεωρεί ότι η δομή της κοινωνίας εδράζεται στα βιολογικά χαρακτηριστικά του Homo sapiens κ ότι τα κοινωνικά φαινόμενα ανάγονται στους βιολογικούς (γενετικούς) προσδιορισμούς του ανθρώπου. Χαρακτηριστικό ρεύμα (περισσότερο κοινωνιολογικό παρά βιολογικό) που υιοθετεί αυτήν την άποψη είναι ο βιολογισμός.
Απ’την άλλη μεριά, είναι γεγονός ότι κατά την διαδικασία της κοινωνικής εξέλιξης αναπτύσσονται φαινόμενα μοναδικά, τα οποία δεν απαντούν σε κανένα άλλο βιολογικό είδος και που δύσκολα θα μπορούσαν να αποδοθούν στις βιολογικές ιδιότητες του ανθρώπου. Γι’ αυτόν τον λόγο, ορισμένοι θεώρουν πως δεν έχει μείνει τίποτε το βιολογικό στον άνθρωπο, πως ο πολιτισμός τον έχει μετασχηματίσει πλήρως κ πως αιτία κάθε κοινωνικού φαινομένου είναι ένα άλλο κοινωνικό φαινόμενο (κοινωνιολογισμός).
Στο κοινωνιολογισμό η ανθρώπινη συμπεριφορά ρυθμίζεται από περιβαλλοντικούς παράγοντες. Έτσι αντιτίθενται σε οποιαδήποτε αναφορά σε βιολογικό αναγωγισμό. Αυτό όμως μπορεί να αποδειχθεί επιζήμιο. Ο σχετικισμός που προτείνουν είναι χρήσιμος στην αντίσταση στην ιμπεριαλιστική ευρωκεντρική πολιτιστική ανάλυση. Ωστόσο εισάγει ουσιαστικά έναν απεριόριστο ανθρωπολογικό σχετικισμό και δεν μπορεί να απαντήσει σε θεμελιώδη πολιτικά ζητήματα όπως το γιατί η εκμετάλλευση και η επιβολή είναι επιβλαβής ή απευκταία ή το τι κινεί τους ανθρώπους προς την αντίσταση.
Ο Rose το 2005 διατύπωσε μια εναλλακτική υπέρβαση αυτού του ψευδοδιλλήματος: «οι άνθρωποι δεν είμαστε κενοί περιεχομένου από βιολογική άποψη, ελεύθερα πνεύματα που περιοριζόμαστε μόνο απ’τα όρια της φαντασίας μας, ή, πιο πεζά, από τους κοινωνικούς κ οικονομικούς παράγοντες που καθορίζουν την ζωή, την σκέψη κ τις πράξεις μας. Αλλά ούτε κ μπορούμε να αναχθούμε σε «τίποτα περισσότερο από» μηχανές αντιγραφής του DNA μας. Είμαστε προϊόντα μιας συνεχούς διαλεκτικής σχέσης μεταξύ του «κοινωνικού» κ του «βιολογικού», χάρη στην οποία εξελίχθηκε το είδος μας, γράφτηκε η ιστορία κ αναπτυχθήκαμε ως άτομα».
Μήπως η διαλεκτική βιολογία, με τον τρόπο που αναπτύσσει την επιχειρηματολογία της, αδυνατεί να υπερβεί τελικά τον ντετερμινισμό αλλά απλά τον καθιστά πιο εκλεπτυσμένο; Όσον αφορά στη λειτουργία του DNA, δεν αποτελεί υπέρβαση του ντετερμινισμού το «πέρασμα» απ’το απλουστευτικό μηχανιστικό σχήμα «αίτιο – αθροιστικό αποτέλεσμα» σε μια κατανόηση ότι οι αλληλεπιδράσεις του γονιδιόματος είναι ποιο πολυσύνθετες. Το «πέρασμα» αυτό απλά καθιστά ένα ντετερμινιστικό πρόβλημα τρομακτικά πιο πολυσύνθετο. Αναγνωρίζει μεν ότι εκτός απ’το «λεξιλόγιο» του DNA θα πρέπει να γίνουν κατανοητοί κ οι νόμοι που διέπουν το απερίγραπτα πολυσύνθετο «συντακτικό» του, αλλά εξακολουθεί να μιλά για νόμους που τελικά είναι ντετερμινιστικοί. Έτσι, η υπόθεση ότι ο οργανισμός είναι «ρομπότ» που εκτελεί εντολές του DNA, δεν υπερβαίνεται. Απλά καθίσταται πιο πολύπλοκη αποκρυπτογράφηση των νόμων που διέπουν το «ρομπότ». Προχωρώντας τη σκέψη αυτή παραπέρα, μια διαλεκτική προσέγγιση που θα συλλάμβανε την πολύπλοκη αλληλοδιείσδυση του κοινωνικού κ βιολογικού θα υπερέβαινε, τόσο τον βιολογικό όσο κ τον κοινωνιολογικό αναγωγισμό.
Δείτε ένα απόσπασμα από ένα σχετικό άρθρο:
«Η κοινωνιοβιολογία δηλώνει ότι η γενετική κληρονομιά του ατόμου μεταφέρεται καλύτερα στις επόμενες γενιές όχι μέσω της επιβίωσης του ξεχωριστού οργανισμού, αλλά μονο μέσω της επιβίωσης των γονιδίων του, που ίσως σημαίνει αυτοθυσία του οργανισμού. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τα δόγματα του μαρξισμού κ της ορθόδοξης κοινωνιολογίας, που κάνουν εκπτώσεις στην σημασία των γενετικών στη διασαφήνιση των ανθρωπίνων συμπεριφορών. Αυτές βλέπουν τους ανθρώπους ως εντελώς οικονομικά όντα, που μπορούν να σχηματίσουν ή σχηματιστούν απτο περιβάλλον κατά θέληση. Η πρακτική έχει αποδείξει ότι είναι ο οικονομικός κ περιβαλλοντικός ντετερμινισμός που έχει ως αποτέλεσμα τον παρατεταμένο τρόμο, βασισμένος στην υπόθεση ότι αλλάζοντας το περιβάλλον, μπορεί να αλλάξει η ανθρώπινη φύση. Οταν η θεωρία δεν ταιριάζει με την πρακτική, ο ιδεολόγος θα καταφύγει σε ακόμη πιο αυταρχικούς μηχανισμούς ελέγχου που θα έχουν ως αποτέλεσμα τις πλέον βάναυσες εκφράσεις της τυραννίας, απτις μαζικές αυτοκτονίες του “παραδείσου στην γη” του Jim Jones, έως τον Κόκκινο Τρόμο των κομμουνιστών κ τον Επαναστατικό Τρόμο της Γαλλικής Επανάστασης. Λαμβανομένου υπ’ όψιν του βασικού γενετικού χαρακτήρα όλων των οργανισμών, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου, κ ως εκ τούτου της γενετικής βάσης των κοινωνικών δυναμικών” δεν θα ήταν έκπληξη να δούμε ότι η πολιτική ιδεολογία κάποιου, είναι πιθανό να σχηματίζεται από τα γονίδια αντί του περιβάλλοντος κ των διαδικασιών κοινωνικής μάθησης. Κάποιος “γεννιέται” με έναν συγκεκριμένο τρόπο όσον αφορά την διάθεση κ την προοπτική του. Αν η προσωπικότητα σχηματίζεται γενετικά, τότε δεν είναι μακρινό άλμα να συμπεράνουμε ότι η πολιτική ταυτότητα κάποιου είναι με ίδιο τρόπο σχηματοποιημένη γενετικά».
Σε καμιά περίπτωση όμως ο Μαρξισμός δεν εναντιώνεται στην παραδοχή «γενετική επιβίωση αφορά περισσότερο κοινωνικές δυναμικές παρά έναν υπερ-ατομικισμό» όπως αυθαίρετα συμπεραίνει ο αρθογράφος. Επίσης κανείς με ειλικρινές προθέσεις κ ελάχιστη κατανόηση της μαρξιστικής φιλοσοφίας δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι οι μαρξιστές «βλέπουν τους ανθρώπους ως εντελώς οικονομικά όντα, που μπορούν να σχηματίσουν ή σχηματιστούν απτό περιβάλλον κατά θέληση». Τώρα όσον αφορά το τελικό συμπέρασμα του αρθρογράφου («η προσωπικότητα σχηματίζεται γενετικά, τότε δεν είναι μακρινό άλμα να συμπεράνουμε ότι ίσως η πολιτική ταυτότητα κάποιου είναι με ίδιο τρόπο σχηματοποιημένη γενετικά»), μπορούμε μονάχα προς δικαιολογία να του αναγνωρίσουμε το ακαταλόγιστο. Είναι ξεκάθαρο πως η παραπάνω άποψη είναι εντελώς αντιδραστική, αντιεπιστημονική κ υποκινούμενη απτή θέληση να προωθήσει συγκεκριμένη προπαγάνδα. Ειναι ξεκάθαρο λοιπον, το πόσο σημαντική είναι η κατεύθυνση που θα παρει η κοινωνιοβιολογια κ πόσες πολιτικές αναγωγές μπορούν να πραγματοποιηθούν.
Δείτε για παράδειγμα τη συνέχεια του άρθρου.
«Η κοινωνιοβιολογία δείχνει ότι ο άνθρωπος είναι το προιόν των γονιδίων του. Ότι η άποψη της αριστεράς είναι μια λογικοποιημένη έκφραση ενός ενστίκτου σε ατροφική κατάσταση. Ότι αυτό που ενστικτωδώς αναγνωρίζεται ως υγιές ή μη υγιές σε κάθε άλλο ζωντανό οργανισμό, έχει αντιστραφεί στον άνθρωπο μέσω κυρίαρχων πολιτικών ιδεολογιών που διατηρούνται από ανθρώπους κυριολεκτικά ατροφικού ενστίκτου. Σε συντομία: μπορεί να ειπωθεί ότι ο φιλελεύθερος είναι μια εκτροπή της φύσης, μια επανάσταση ενάντια στον ίδιο του τον εαυτό, μια εκτροπή στερημένη απτην θέληση για γενετική διαιώνιση. Ότι ο φιλελευθερισμός (κ οι ποικιλότητές του κομμουνισμού κ φεμινισμού) κυριολεκτικά σημαίνουν “θάνατο”. Ο συντηρητικός έχει μια εγγενή αίσθηση της θέλησης στην διαιώνιση που διαπερνά όλους τους υγιείς οργανισμούς στην φύση. Τα “gut insticts” του σε θέματα όπως μεταναστευτικό, οπλοκατοχή, η αντίθεση στις εκτρώσεις κ τα “δικαιώματα των ομοφυλοφίλων” πηγάζουν από μια γενετική προδιάθεση να αναγνωρίζει τι είναι επιζήμιο στον κοινωνικό οργανισμό».
Είναι τραγελαφικό αλλά το άρθρο ‘’κατορθώνει’’ όχι μόνο να μας πείσει (!) ότι η ανθρωπινή συμπεριφορά είναι πλήρως κατασκευασμένη γενετικά αλλά κ να δώσει μια ‘’επιστημονική’’ δικαίωση στο συντηρητισμό απέναντι σε κοινωνικές αντιλήψεις. Έτσι οι συντηρητικές τάσεις και τα αισθήματα ξενοφοβίας η ομοφοβιας θεωρούνται γενετικά καθορισμένα και ευεργετικά για τη διαιώνιση του είδους. Ασφαλώς δεν χρειάζεται να αναρωτιόμαστε για την άποψη του αρθογράφου απέναντι στους μετανάστες και τους ομοφυλόφιλους.
Βλέπουμε στο άρθρο την ουσία του κοινωνικόυ Δαρβινισμόυ, τη τάση να θεωρούνται οι θεωρίες του Δαρβίνου περί φυσικής επιλογής κ επιβίωσης του καταλληλότερου εφαρμόσιμες στις ανθρώπινες κοινωνίες. Γνωστός εκπρόσωπος του Κοιν Δαρβινισμού είναι ο συγγενής του Δαρβίνου, Φράνσις Γκάλτον, ο οποίος με τις θεωρητικές του πεποιθήσεις κ τις ψυχομετρικές πρακτικές θέλησε να προωθήσει την εξυγίανση της κοινωνίας. Ο Γκάλτον θεωρούσε, ότι καταλυτικό ρόλο στα χαρακτηριστικά κ τις ικανότητες των ανθρώπων διαδραματίζει η κληρονομικότητα, κ ως εκ τούτου θα πρέπει να ελέγχεται η αναπαραγωγή των αδυνάτων κ ανίσχυρων, ώστε να μην επέλθει ο υπερπληθυσμός τους. Το 1883 εισήγαγε τον όρο ευγονική με τον οποίο εξέφρασε την επιλεκτική αναπαραγωγή μόνο των ικανών κ επιφανών, έτσι ώστε να διαιωνιστεί η ομάδα των ανθρώπων που είναι περισσότερο προσαρμοσμένη στις κοινωνικές κ οικονομικές συνθήκες.
Οι απόψεις αυτές αναπτύχθηκαν την περίοδο ακμής του καπιταλισμού κ του περιορισμού της κρατικής παρέμβασης, θεμελιώνοντας τον άκρατο ατομικισμό κ την ιδιωτικοποίηση του κεφαλαίου. Παράλληλα, εφόσον οι ιμπεριαλιστικές τακτικές είναι στενά συνδεδεμένες με την αντίληψη ότι ο ισχυρότερος επιβάλλεται είναι κατανοητό ότι ο Κοιν. Δαρβινισμός τροφοδότησε κ υποστήριξε τις αποικιοκρατικές τάσεις των περασμένων αιώνων, αλλά κ σύγχρονες ιμπεριαλιστικές επιχειρήσεις. Επίσης, η ευγονική θεωρία αποτέλεσε πρόσφορο έδαφος, πάνω στο οποίο αναπτύχθηκαν οι Ναζιστικές αντιλήψεις που στόχευαν στη διαιώνιση της άριας φυλής κ στη γενοκτονία άλλων λιγότερο ισχυρών. Το προφανές επιστημονικά ‘’αθώο’’ σφάλμα της θεωρίας του Κοιν. Δαρβινισμού είναι ότι παραγνωρίζει το ρόλο της ανατροφής κ της εκπαίδευσης στις διαφορές κ στις ανισότητες στις ανθρώπινες κοινωνίες. Σύμφωνα με τη θεωρία, οι λύσεις που δίδονται για αυτές τις ανισότητες δεν περιλαμβάνουν την αρωγή κ την παιδεία, αλλά βασίζονται σε μεθόδους όπως η ευγονική (στείρωση) κ ο επεκτατισμός…
Οι Μαρξ-Ένγκελς, αναγνώρισαν την αξία του δαρβινισμού στη βιολογία, αλλά απέρριψαν τον κοιν. δαρβινισμό. Ο Ένγκελς επέμενε στην άρνησή του να εφαρμόσει βιολογικούς νόμους στις ανθρώπινες κοινωνίες. Οι πολιτικοί δαρβινιστές, έλεγε, μπορούν να περιγραφούν «καταρχήν σαν κακοί οικονομολόγοι κ κατα δεύτερον σαν κακοί φυσικοί επιστήμονες κ φιλόσοφοι». Το 1845, στη «Γερμανική Ιδεολογία», ο Μαρξ κ Ένγκελς ισχυρίζονται ότι η ικανότητα να παράγει τα μέσα της επιβίωσής του διαχωρίζει τον άνθρωπο απ’τα υπόλοιπα ζώα. Τα ανθρώπινα όντα είναι φυσικοί κ βιολογικοί οργανισμοί που υπόκεινται στους ίδιους φυσικούς κ βιολογικούς νόμους όπως τα άλλα ζώα, αλλά είναι ταυτόχρονα κοινωνικά όντα που παράγουν τα μέσα επιβίωσής τους, ώστε η ζωή κ η ιστορία τους να μην μπορεί να εξηγηθεί πλήρως από τη φυσική κ τη βιολογία.
Το βιολογικό μεταμορφωνεται απο την κοινωνική εξέλιξη!
Στον άνθρωπο, και μόνον τον άνθρωπο, υπάρχει πολύπλοκη ενότητα βιολογικού και κοινωνικού που ξεπερνάει πολυποίκιλα την σύνδεση βιολογικού – περιβαλλοντολογικού που χαρακτηρίζει τα υπόλοιπα ζώα. Όποιος ανασύρει συμπεράσματα για τον άνθρωπο (συγκρίνοντας τη συμπεριφορά του με τα άλλα ζώα) ξεκινώντας από τη βάση ότι και ο άνθρωπος αποτελεί ένα ζώο παρόμοιο με όλα τα άλλα, θα πρέπει να περιοριστεί στη μελέτη χιμπατζήδων και να μην εκφέρει υποθέσεις για ανθρώπινα χαρακτηριστικά.
«Ο άνθρωπος δεν έχει έμφυτη συμπεριφορά, παρά την μερική εξάρτηση των ικανοτήτων του από κληρονομικές προδιαθέσεις. το όρθιο βάδισμα, αναμφίβολα ενυπάρχει βιολογικά στον άνθρωπο όπως και ο έναρθρος λόγος. Αν όμως ένα βρέφος δεν τα διδαχτεί, δεν θα αποκτήσει ποτέ αυτές τις δυο φυσικές του ικανότητες». [ ΟΙΖΕΡΜΑΝ ΤΕΟΝΤΟΡ – φιλόσοφος, ακαδημαϊκός κ συγγραφέας ].
Στα ζώα οι βασικές συμπεριφορές είναι έμφυτες, γιατί απλώς προσαρμόζονται στο περιβάλλον. Ο άνθρωπος όμως μέσω της εργασίας προσαρμόζει το περιβάλλον στα μέτρα του (αλλάζει την φύση) ενώ παράλληλα προσαρμόζεται σε αυτό – και ταυτόχρονα επηρεάζει την εξέλιξη του ίδιου του εαυτού (μετασχηματίζοντας δηλαδή την «ανθρώπινη φύση»). Ο Αϊνστάιν έλεγε : «Το προϊόν της εργασίας, δεν είναι ο τελικός μας σκοπός. Τελικός σκοπός για τον άνθρωπο, είναι φυσικά ο ίδιος ο άνθρωπος».
Παρεμβαίνοντας στη φύση μέσω της εργασίας, ο άνθρωπος παρεμβαίνει στην ανάπτυξη του εαυτού του. Το γεγονός ότι στην εκμεταλλευτική κοινωνία που ζούμε η πλειοψηφία των ανθρώπων καταντάει μέσο παραγωγής, εργαλείο απόκτησης κέρδους για τους κεφαλαιοκράτες, όσο κι αν αφομοιώνεται αυτό στη «φύση» μας, δεν εξαφανίζει όμως την ουσία του ανθρώπου. Όταν ο άνθρωπος θα είναι σε θέση να αλλάζει συνειδητά, με προγραμματιστική σκοπιμότητα το εξωτερικό περιβάλλον αλλά και την εσωτερική του φύση τότε θα αποτελεί ένα ον με αυτογνωσία και αυτοκαθορισμό. Ον που θα υπάρχει πραγματικά για τον ίδιο του τον εαυτό!
Κων/νος Λίχνος 
Οι ομοφυλόφιλοι έπρεπε, με τα λόγια των Ναζί, «να ξεριζωθούν σαν τσουκνίδες, να ριχτούν στο σωρό κ να καούν» γιατί ήτανε «δειλοί, ψεύτες, πηγή εγκληματικότητας κ προδότες της πατρίδας», «αποτελούσαν ένα κλειστό κύκλωμα, που δεν ανταποκρίνονταν στα πρότυπα της αποδοτικής κοινωνίας κ ήταν στην πλειονότητά τους ειρηνιστές.». Απτο 1938, με διαταγή του Χίμλερ, οι άνδρες που καταδικάστηκαν ως ομοφυλόφιλοι μπορούν να στέλνονται κατ’ ευθείαν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, ενώ απτο 1940 στέλνονται υποχρεωτικά. Αυτές είναι οι συντηρητικές άποψης που σύμφωνα με το προηγούμενο αρθρογράφο αποτελούν ευγενή αντίδραση του ενστίκτου ομαδικής επιβίωσης του είδους.
Παρόλο όμως που η σύγχρονη κοινωνία θέλει να εμφανίζεται φιλελεύθερη κ ανεκτική, στην περίπτωση της αντιμετώπισης των ομοφυλοφίλων τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει πολύ. Φυσικά υπάρχει μια γενικευμένη προπαγάνδα απτήν ΕΕ που προσπαθεί να πείσει για τις δήθεν φιλελεύθερες τάσεις κ την ανεκτικότητα της. Οι αγκυλώσεις όμως στην κοινωνία διατηρούνται επειδή υπάρχει κ μια ακόμη γενικευμένη προπαγάνδα που προωθείται απτήν αστική τάξη για να εξυπηρετήσει άλλους σκοπούς που σε μερικούς τομείς αντιστρατεύεται αυτή την προσπάθεια διάδοσης της ανεκτικότητας (που κ αυτή εκκινείτε για να εξυπηρετήσει συγκεκριμένους σκοπούς). Τέτοια παραδείγματα είναι τα ιδεολογήματα του Κοιν. Δαρβινισμού που προωθούνται στις επιστήμες κ τη πολιτική ανάλυση καθώς κ ιδεολογήματα θρησκευτικού, οικονομικού η εθνικού τύπου που υποθάλπουν συντηρητικές τάσεις όπως η ξενοφοβία κ η ομοφοβία.
Ο συσχετισμός του Κοιν. Δαρβινισμού (κ η επίδραση του) με αυτά τα ζητήματα γίνεται ξεκάθαρος όταν κάποιος συγκεντρώσει τις κυριότερες απαντήσεις που δίνονται στο ερώτημα γιατί κάποιοι άνθρωποι είναι ομοφυλόφιλοι κ άλλοι ετεροφυλόφιλοι. Μια απτις κυρίαρχες υποθέσεις είναι ότι έχει να κάνει με γενετικούς κ νευροβιολογικούς παράγοντες κ την επίδραση των ορμονών κατά την ενδομήτρια περίοδο. Κ όμως οι όποιες υποθέσεις για έρευνες επιπέδων τεστοστερόνης δεν έχουν οδηγήσει σε ασφαλή κ έγκυρα συμπεράσματα. Είναι τελικά η ομοφυλοφιλία μια έμφυτη παραλλαγή της ανθρώπινης σεξουαλικότητας; Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η ομοφυλοφιλία έχει «γενετική» βάση. Κ καμία έρευνα δεν ισχυρίζεται κάτι τέτοιο. Μόνο τα ΜΜΕ προβαίνουν σε τέτοιους ισχυρισμούς.
Τον Ιούλιο του 1993, το περιοδικό Science δημοσίευσε μελέτη που ισχυρίζεται ότι η ομοφυλοφιλία οφείλεται σε ένα γονίδιο. Η έρευνα φαινόταν να κοντεύει να αποδείξει ότι η ομοφυλοφιλία είναι εγγενής, γενετική κ άρα μη αναστρέψιμη, φυσιολογική παραλλαγή της ανθρώπινης σεξουαλικότητας. Οι επιστήμονες που έκαναν την μελέτη έκαναν έναν συνηθισμένο τύπο έρευνας στη γενετική της συμπεριφοράς, «μελέτη συσχετισμού». Σε αυτόν οι εντοπίζουν μια χαρακτηριστική συμπεριφορά που εμφανίζεται σε μια οικογένεια (π.χ.παχυσαρκία, διαβήτης) κ στη συνέχεια: ψάχνουν να βρουν μια παραλλαγή στο γενετικό υλικό της οικογένειας (μετάλλαξη) κ εξακριβώνουν εάν τα μέλη της οικογένειας που εμφανίζουν τη συγκεκριμένη συμπεριφορά έχουν αυτή τη γονιδιακή παραλλαγή. Για τον απλό άνθρωπο, ο «συσχετισμός» ενός γονιδίου (δηλ.DNA) με μια συμπεριφορά σημαίνει ότι η εν λόγω συμπεριφορά «καθορίζεται γενετικά», δηλ είναι κληρονομική κ όχι επίκτητη. Στην πράξη, όμως, δεν σημαίνει καθόλου αυτό.
Γίνεται ξεκάθαρο ότι στο ζήτημα της ομοφυλοφιλίας αποσαφηνίζεται πλήρως πώς η ιδεολογία κ οι κοινωνικές αντιλήψεις επηρεάζουν την διατύπωση των ‘’αντικειμενικών’’ επιστημονικών θεωριών. Ξεκινώντας απ’αυτη τη διαπίστωση Ο Simon LeVay, έγραψε για ένα «ανησυχητικό ζήτημα» που αντιμετωπίζει συχνά: «Άραγε οι θέσεις που υιοθετούν οι ερευνητές είναι μήπως απλή έκφραση της προσωπικής τους στάσης κ προκατάληψης την οποία μετά ντύνουν με ακαδημαϊκή γλώσσα;»
Το να υιοθετείς μια περιβαλλοντική είτε μια ψυχοδυναμική θεωρία τα τελευταία χρόνια προκαλεί κατηγορίες για ομοφοβία, επισημαίνει. Αντιθέτως, οι βιολογικές θεωρίες θεωρούνται «υπέρ των γκέι». Όμως κ αυτός ο πολιτικός διαχωρισμός δεν είναι τόσο ξεκάθαρος: κάποιοι ανησυχούν ότι «το γκέι γονίδιο» αν κ συχνά θεωρείται όπλο στην πολιτική φαρέτρα υπέρ των γκέι θα μπορούσε να γίνει εργαλείο των συντηρητικών που θέλουν μέσω της ευγονικής να ξεριζώσουν απ’τον πληθυσμό την ανεπιθύμητη ομοφυλοφιλία. Έτσι λοιπόν ψυχολογία, βιολογία κ κοινωνιολογία επιστρατεύονται να αποδείξουν ότι η ομοφυλοφιλία είναι έμφυτη ή δημιουργείται. Είτε ισχύει το ένα είτε το άλλο, οι γκέι άντρες κ γυναίκες βομβαρδίζονται από τα απανωτά πορίσματα αμέτρητων ερευνών κ ταλαιπωρούνται.
Η βιολογική/ιατρική πλευρά αναζητά έμφυτα-σωματικά χαρακτηριστικά, όπως γονίδια ή επίδραση ορμονών στην πρώιμη εμβρυϊκή ζωή, τα οποία καθορίζουν τη σεξουαλικότητα των ατόμων. Ενώ οι επιστήμονες της κοινωνιολογικής πλευράς δίνουν βαρύτητα στον κοινωνικό κ οικογενειακό περίγυρο, μέσα στον οποίο διαμορφώνονται η συμπεριφορά, τα συναισθήματα κ η στάση του κάθε ανθρώπου στα θέματα της ζωής. Ασπαζόμενοι αυτή τη θεωρία πολλοί γονείς κατηγορούν τον εαυτό τους ότι έκαναν λάθη κατά την ανατροφή των παιδιών τους. Πολλοί μάλιστα οδηγηθήκαν σε απάνθρωπες προσπάθειες για να αλλάξουν τη συμπεριφορά των παιδιών τους κ να επαναφέρουν μέσω «παιδαγωγικών μέτρων» τα εκτροχιασμένα ερωτικά συναισθήματα στον «σωστό» δρόμο». [Simon LeVay]
Για τους υποστηρικτές της «Θεωρίας της Εξέλιξης» συνεχίζει να αποτελεί στις μέρες μας ερώτημα το γεγονός, πώς η ομοφυλοφιλία υφίσταται ακόμα. Μια συμπεριφορά η οποία δεν συμβάλλει στη διάδοση των γονιδίων θα έπρεπε κατά την κοινή λογική να είχε εξολοθρευτεί απ’την ίδια την Φύση, η οποία δρα προς την κατεύθυνση της αναπαραγωγής. Οι βιολόγοι απαντούν με το επιχείρημα ότι στην εξέλιξη του είδους δεν παίζει τόσο μεγάλο ρόλο το η επιβίωση του ισχυρότερου, όπως πιστεύουν οι υποστηρικτές του Δαρβίνου, αλλά το γενετικό υλικό όλης της γενιάς. Οι γκέι κ λεσβίες θα μπορούσαν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην επιβίωση ολόκληρης της οικογένειας, επειδή υποστηρίζουν τα αδέλφια τους στην ανατροφή των παιδιών, μιας που οι ίδιοι παραμένουν συνήθως άτεκνοι.
Η έρευνα του Paul Vasey στη Σαμόα εστίασε σε μια θεωρία που ονομάζεται «υπόθεση των βοηθών στη φωλιά». Σύμφωνα μ’αυτή, οι ομοφυλόφιλοι αντισταθμίζουν την έλλειψη της «προσφοράς» τους σε παιδιά, προωθώντας την αναπαραγωγική ικανότητα των αδερφών τους, συμβάλλοντας είτε χρηματικά, ή προσφέροντας υπηρεσίες όπως φύλαξη των παιδιών, ή διδασκαλία. Μέρος του γενετικού κώδικα του ομοφυλόφιλου μοιράζεται με αυτόν τον τρόπο με τα ανίψια του κ «περνούν» στις επόμενες γενιές τα γονίδια που κωδικοποιούν το σεξουαλικό προσανατολισμό. Ο Vasey παρατήρησε ότι οι γκέι άντρες στη Σαμόα περνούσαν περισσότερο χρόνο με τα ανίψια τους, συγκριτικά με τους στρέιτ. Ο ίδιος μελέτησε τους «fa’afafine», που αυτοπροσδιορίζονται ως ένα «τρίτο φύλο». Ντύνονται σαν γυναίκες κ κάνουν σεξ με άντρες, οι οποίοι θεωρούν τους εαυτούς τους ως στρέιτ. Είναι μια ομάδα τρανσέξουαλ, οι οποίοι δε θέλουν να λέγονται γκέι, ούτε ομοφυλόφιλοι.
Ο Vasey εικάζει ότι ένας λόγος, για τον οποίο οι fa’afafine ασχολούνται περισσότερο με τα ανίψια τους έχει να κάνει με την αποδοχή του «φύλου» τους στον πολιτισμό κ την κουλτούρα της Σαμόα, συγκριτικά με αυτό που ισχύει στις δυτικές κοινωνίες. Στις ΗΠΑ περίπου το 37% των λεσβιών, των γκέι, των αμφιφυλόφιλων κ των τρανσέξουαλ έχουν παιδί, με το 60% αυτών να είναι βιολογικά τους παιδιά. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Williams, τα ζευγάρια των ομοφυλόφιλων έχουν κατά μέσο όρο δύο παιδιά. Επιπλέον, το πόσοι ομοφυλόφιλοι έχουν παιδιά, εξαρτάται ακόμη απτο πώς προσδιορίζει κανείς το «είμαι ομοφυλόφιλος». Για παράδειγμα, πολλοί «στρέιτ» άντρες που κάνουν σεξ με τους fa’afafine στη Σαμόα παντρεύονται γυναίκες κ κάνουν παιδιά.
O Qazi Rahman υποστηρίζει ότι τα γονίδια που κωδικοποιούν το σεξουαλικό προσανατολισμό εξηγούν μόνο μερικές απτις διαφορετικές ποικιλίες στην ανθρώπινη σεξουαλικότητα. Στο «παιχνίδι» μπαίνουν κ άλλοι βιολογικοί παράγοντες, με περίπου έναν στους επτά ομοφυλόφιλους άντρες να δηλώνει ότι η σεξουαλικότητά του οφείλεται στην «επίδραση του μεγάλου αδερφού». Ο ίδιος περιγράφει την παρατήρησή αυτή, λέγοντας ότι τα αγόρια με μεγαλύτερους αδερφούς έχουν περισσότερες πιθανότητες να γίνουν γκέι. Με κάθε επιπλέον μεγαλύτερο αδερφό, αυξάνονται οι πιθανότητες ομοφυλοφιλίας κατά περίπου ένα τρίτο.
Ας δούμε όμως τι συμβαίνει με τα ζώα. Οι βιολόγοι έχουν πλήθος αναφορών για ομοφυλοφιλικές συνήθειες μεταξύ ζώων, ψαριών, πτηνών κ εντόμων. Παρατηρήθηκε ότι αρσενική ταύροι πήγαιναν μεταξύ τους, παρά το γεγονός ότι υπήρχαν μεταξύ τους άλλα θηλυκά. Ομοφυλοφιλικό σεξ έχει παρατηρηθεί κ στα αρσενικά κριάρια κ επίσης σε ελέφαντες! Σε μια ομάδα πιθήκων της Κεντρικής Αφρικής, τα Μπονόμπος, παρατηρήθηκε ότι κάνουν σεξ κ με το ίδιο φύλο, ανεξαρτήτου ηλικίας. Οι πίθηκοι αυτοί είναι πανσεξουαλικοί κ κάνουν σεξ με όλους τους πιθανούς συνδυασμούς. Το απίστευτο είναι ότι κάνουν σεξ κ σε στάση πρόσωπο με πρόσωπο που θεωρούσαμε ότι μόνο ο άνθρωπος έκανε. Το ακόμα απίστευτο είναι το γεγονός ότι ενώ ένα μεγάλο αρσενικό κάνει σεξ με ένα μικρότερο, συχνά αλλάζουν στάση κ το μικρό κάνει σεξ με το μεγαλύτερο! Σε αρσενικούς μπαμπουίνους της σαβάνας υπάρχει έντονος ανταγωνισμός για τα θηλυκά. Όμως, κάθε 1 ώρα τα αρσενικά συναντιούνται κ προβαίνουν σε μια ομοφυλοφιλική τελετή χαιρετισμών. Κάποια αρσενικά θα σχηματίζουν σταθερούς δεσμούς κ συμμαχία μεταξύ τους κ η ομοφυλοφιλική σχέση μπορεί να κρατήσει ακόμα κ 6 χρόνια! Όταν εμφανιστεί κάποιος εχθρός, οι αρσενικοί μπαμπουίνοι που συνδέονται με μια σχέση δημιουργούν συμμαχία εναντίον του κοινού εχθρού.
Στους γιαπωνέζικους πιθήκους, έχουν παρατηρηθεί σταθεροί δεσμοί μεταξύ θηλυκών που σχηματίζουν ζευγάρια. Αυτή η συμπεριφορά είναι άσχετη με την αναπαραγωγή. Δεν υπήρχε έλλειψη αρσενικών στους γιαπωνέζικους πιθήκους, ώστε να δικαιολογεί την ομοφυλοφιλική σχέση των θηλυκών. Όμως, τα θηλυκά αγνοούν τα αρσενικά! Το ζευγάρι εναλλάσσει το σεξ με την περιποίηση του ενός από το άλλο. Στα λιοντάρια, πέρα απτην ομοφυλοφιλία που παρατηρείται στα αρσενικά, υπάρχουν κ ομοφυλοφιλικές σχέσεις μεταξύ των θηλυκών κ μάλιστα οι δεσμοί των θηλυκών μπορεί να κρατήσουν για πάντα. Έτσι, αδελφές ή περίπου αδελφές των λεαινών συγκεντρώνονται για να βοηθήσουν στην ανατροφή των παιδιών. Επί τη ευκαιρία, στα ζώα η εικόνα του αρσενικού κ του θηλυκού που μεγαλώνουν από κοινού τα μωρά τους είναι εξαίρεση. Τα δελφίνια, πέρα από παιχνιδιάρικα κ πανέξυπνα, είναι κ πολύ σεξουαλικά θηλαστικά. Δύο αρσενικά δελφίνια μπορεί να είναι μαζί από μικρή ηλικία. Όταν το ένα δελφίνι κοιμάται, το άλλο είναι σε επιφυλακή για αρπακτικά. Επίσης, το ένα περιθάλπει το άλλο κ ταξιδεύουν μαζί για ανεύρεση θηλυκών. Μοιράζονται ακόμα κ το ίδιο θηλυκό. Η σχέση αρσενικού με θηλυκό είναι προσωρινή, σε αντίθεση με τη σχέση δύο αρσενικών. Συχνά ένα ζευγάρι αρσενικών συναντά κάποιο άλλο δελφίνι κ σχηματίζουν τρίο! Αν το ένα δελφίνι πεθάνει, ο χήρος σύντροφός του μπορεί να ψάξει για άλλο αρσενικό κ μάλιστα να βρει κάποιο που ήταν παλιότερα σύντροφος σε τρίο (τριπλή σχέση αρσενικών). Στις Μπαχάμες, τα ρινοδέλφινα μοιράζονται τα ζεστά νερά με τα στικτοδέλφινα. Τόσο τα αρσενικά δελφίνια, όσο κ τα θηλυκά, έχουν γεννητική σχισμή κ έχει παρατηρηθεί σύντροφοι του ιδίου φύλου να ερεθίζουν τη γεννητική σχισμή του συντρόφου με το ρύγχος τους, προκαλώντας του σεξουαλική ηδονή. Στην κοινωνία των δελφινιών η ομοφυλοφιλική συμπεριφορά παίζει σημαντικό ρόλο.
Στα έντομα, η θηλυκή παρασιτική σφήγκα ζευγαρώνει με το αρσενικό που χορεύει για να την δελεάσει. Όμως, μόλις το θηλυκό δηλώσει την προτίμησή του για ένα αρσενικό, τότε συχνά κάποιο άλλο αρσενικό σπεύδει να διεκδικήσει το 1ο αρσενικό που δεν αντιλαμβάνεται ότι το 2ο αρσενικό προσπαθεί να ζευγαρώσει με αυτό, γιατί μετά την επαφή του με το θηλυκό, το 2ο αρσενικό μυρίζει όπως αυτό! Έτσι, σχηματίζεται ένα τρίο μεταξύ του θηλυκού κ των 2 αρσενικών! Μόλις η θηλυκή σφήγκα φύγει, η 2η αρσενική χαμηλώνει την κεραία της όπως η θηλυκή κ έτσι παραπλανά την 1η αρσενική κ συνευρίσκεται με αυτόν!
Συμπερασματικά, δεν υπάρχει καν απόλυτη ερμηνεία για την συμπεριφορά αυτή, δεν υπάρχει σκοπός, τελεολογικό κριτήριο. Σε ό,τι αφορά τα διάφορα είδη συνήθως είναι αμφιφυλόφιλα Οι επιστήμονες, μαθημένοι στην ωφέλεια της συμπεριφοράς, δεν δέχονται εύκολα ότι τα ζώα θέλουν απλά να ευχαριστηθούν από το ομοφυλοφιλικό σεξ. Η μπιχεβιοριστική θεωρία όμως είναι παμπάλαιη. Είναι άξιον απορίας γιατί μόλις πρόσφατα έγινε η γνωστή η ομοφυλοφιλία στα άλλα είδη στην φύση. Είναι επιστημονικά εγκληματικό κ αντιδεοντολογικό το ότι τόσα χρόνια οι βιολόγοι ενημέρωναν επιλεκτικά το κοινό κ δεν αναφέροντο στην ομοφυλοφιλία στα διάφορα είδη στην φύση για να μην σοκάρουν. Όπως επίσης είναι ανόητο τώρα που πλέον βγήκε ο φελλός από το μπουκάλι κ εμφανίζεται η μια αποκάλυψη πίσω απτήν άλλη κάποιοι να θεωρούν ότι αυτό αποτελεί κάποια σκευωρία για μαζική προώθηση της ομοφυλοφιλίας.
Τα μονά σταθερά συμπεράσματα είναι: Ομοφυλόφιλα άτομα εμφανίζονται σε όλες τις κοινωνίες. Tο ποσοστό φαίνεται να είναι ίδιο σε όλες τις κοινωνίες κ παραμένει σχετικά σταθερό στην διάρκεια των χρόνων. Oι ομοφυλοφιλικές κουλτούρες εμφανίζονται σε όλες τις κοινωνίες με αρκετό πληθυσμό. Oι ομοφυλόφιλοι από διαφορετικές κοινωνίες έχουν πολλές ομοιότητες σε ότι αφορά την συμπεριφορά κ τα ενδιαφέροντα τους.
Η συχνότητα της ομοφυλοφιλίας είναι αρκετά συχνή κ για μερικούς αποτελεί επιστημονικό γρίφο πως μπορούν να επιβιώνουν αναπαράγοντας σταθερό πληθυσμό ενώ λογικά θα έπρεπε να μειώνεται μέχρι εξαφάνισης το ποσοστό αυτό αν υποθέσουμε πως οι ομοφυλόφιλοι παντρεμένοι έχουν περίπου το 1/10 των παιδιών που γεννιόνται από ετεροφυλόφιλους άνδρες. Άρα το γονίδιο της ομοφυλοφιλίας αν υπήρχε λογικά θα έπρεπε να εξαφανιστεί με δεδομένη την αναπαραγωγική συχνότητα των ομοφυλόφιλων. Οι ερευνητές σήμερα επεξεργάζονται την γενετική υπόθεση των πολλαπλών γονίδιων που διαμορφώνουν την σεξουαλικότητα (διαφορετικά για τον σεξουαλικό προσανατολισμό, διαφορετικά για την προσωπικότητα, διαφορετικά για την θηλυκοποίηση του εγκεφάλου κ διαφορετικά για τα παιχνίδια κ την επιλογή ρόλων). Υποθέτουν πως τα γονίδια επηρεάζουν τα ορμονικά επίπεδα σε διάφορες φάσεις της εμβρυϊκής ζωής μεταβάλλοντας τα επίπεδα των υποδοχέων των ορμονών αλλά στη συνέχεια αναμφισβήτητα το περιβάλλον παίζει καταλυτικό του ρόλο.
Οι ορμόνες ήταν μια εύκολη ερμηνεία για την ομοφυλοφιλία κ πρόσθεσαν γοητεία στην επιστημονική έρευνα. Τα τελευταία χρόνια παγιώθηκε η άποψη πως δεν υπάρχει καμία διάφορα στις ορμόνες μεταξύ ομοφυλόφιλων κ ετεροφυλόφιλων ανδρών. Ούτε τα πειράματα στα ζώα με έκθεση ορμονών επιβεβαίωσαν την πίστη πως μπορούν τα ζώα να αλλάξουν προσανατολισμό. Συγχρόνως κ στην κλινική εμπειρία των γιατρών η έκθεση σε ορμόνες για θεραπευτικούς λόγους (στον καρκίνο ή σε χειρουργικές επεμβάσεις που αφαιρούνται οι όρχεις, ή σε νεοπλάσματα που επηρεάζουν ανδρικές ορμόνες) δεν κατάφεραν να αλλάξουν τον ερωτικό προσανατολισμό ετεροφυλόφιλων ανδρών.
Το ερώτημα αν υπάρχει ανθρώπινη φύση είναι από τη φύση του προβληματικό κ η διαμάχη για το ποιο ασκεί τη σημαντικότερη επιρροή η βιολογία η το περιβάλλον είναι ένα μεταφυσικό κυνήγι του πρωταρχικού παράγοντα. Έτσι λοιπόν κ στο ερώτημα αν η ομοφυλοφιλία προκαλείται απ’τα γονίδια η είναι συνέπεια του περιβάλλοντος η διαλεκτική δεν γίνεται να απαντήσει με απολυτότητες. Η βιολογία μπορεί να δεχτεί μόνο μια (όχι φυλετική) σεξουαλική κατάσταση για τα έμβια όντα την αμφισεξουαλικότητα κάθε άλλη διαφοροποίηση (ομοφυλοφιλία η ετεροφυλία) είτε είναι παροδική όπως στο ζωικό βασίλειο είτε είναι επιβεβλημένη λόγο των κοινωνικών ηθικών επιταγών όπως στη περίπτωση του ανθρώπου. Κάθε αναφορά στην ομοφυλοφιλία με χαρακτηρισμούς όπως παρά φύση, ανώμαλη, αρρώστια του καπιταλιστικού συστήματος δεν είναι τιποτε άλλο παρά αντιεπιστημονικές κ μεταφυσικές αξιολογήσεις της κυρίαρχης ηθικής πάνω σε ένα ζήτημα που υπερβαίνει την ηθική κ είναι καθολική συμπεριφορά σε ολόκληρη τη φύση
Βλέπουμε ότι όχι μόνο υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις του ζητήματος αλλά ότι κ πως μια προσέγγιση δεν καθορίζει απόλυτα σε ποιο στρατόπεδο θα ταχτεί αυτός που την υποστηρίζει. Υπάρχουν κοινωνικοί Δαρβινιστές που τάσσονται υπέρ των ομοφυλόφιλων επειδή θεωρούν ότι τους απενοχοποιησε η φύση κ ταυτόχρονα κοιν. Δαρβινιστές που θέλουν γενετικά να εξαλείψουν την ανωμαλία της ομοφυλοφιλίας. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι όλα τα παραπάνω ιδεολογήματα εμπεριέχουν αντιφάσεις κ αδυνατούν να αντιμετωπίσουν ικανοποιητικά όλα τα αντεπιχειρήματα των αντίθετων σε αυτά απόψεων. Από όποια αφετηρία κι αν εκκινούν το σίγουρο είναι ότι καταλήγουν να σφάλουν η να δίνουν ελλείπεις απαντήσεις επειδή συχνά συντάσσονται με μεταφυσικές απολυτοτητες. Η διαλεκτική σχέση κ αλληλεπίδραση βιολογίας κ περιβάλλοντος δεν είναι κάτι που γίνεται εύκολα αντιληπτό. Είναι μια σχέση που δεν επιτρέπει απλοποιήσεις κ αυτό δυσκολεύει τον στοχασμό ειδικά όταν υπάρχουν προκαταλήψεις πάνω στο ζήτημα.
Η σύγχυση αυτή είναι τόσο διαδομένη που αναδεικνύει το ζήτημα ως κάτι που πρέπει επιτακτικά να διαλευκανθεί γιατί διαφορετικά ενισχύει διαστρεβλωμένες οπτικές πάνω σε πλήθος άλλων ζητημάτων. Αναλογιζόμενοι αυτό αντιλαμβανόμαστε τώρα καλύτερα τη παραδοξότητα που συχνά παρατηρείται σήμερα. Δηλαδή μερίδα προοδευτικών δυνάμεων της κοινωνίας που αξιοποιούν την Μαρξιστική ανάλυση κ ενώ στο παρελθόν είχαν εναντιωθεί στο κοινωνικό δαρβινισμό (σε δήθεν γονίδια εγκληματικότητας, ευφυΐας κλπ) τώρα να υιοθετούν βιολογικό-ντετερμινιστικές προσεγγίσεις για να αποδείξουν ότι η ομοφυλοφιλία είναι φυσική ανωμαλία που μπαίνει τροχοπέδη στην εξέλιξη του είδους. Ακόμη ομως κι όταν υποστηρίζουν αντιλήψεις που ανάγουν ως κυρίαρχο τον Περιβαλλοντολογικό παράγοντα, εξηγούν ην ομοφυλοφιλία ως αποτέλεσμα ενός διαφθαρμένου εκμεταλλευτικού συστήματος που δεν θα υπάρχει για πάντα αλλά κάποτε θα αποσυρθεί στο ιστορικό μουσείο παίρνοντας μαζί του κ όλες τις βρωμερές συνέπειες που επέβαλε στους ανθρώπου να αναπτύξουν. Τοση προκατάληψη πάνω στο ζήτημα μπορεί να οδηγήσει μέχρι κ στην υπεράσπιση της σταθερότητας ιστορικά εξελισσομένων θεσμών (όπως της οικογένειας- σύμβολο συμβίωσης ) κ οδηγεί στην αναγνώριση συγκεκριμένων κοινωνικών μοντέλων κ ρόλων που αναπτύσσουν οι άνθρωποι ως επιβεβλημένους ηθικά κ χρηστικά για το κοινωνικό σύνολο.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!